«این کتاب در هر زمینه‌ای حرفی برای گفتن دارد.»

گاهی پیش می‌آید که من و ملنیدا هر دو یک کتاب را برای مطالعه انتخاب می‌کنیم. معمولاً جالب است اما گاهی که یکی از ما از دیگری جلوتر میزند و آن‌وقت است که دردسرساز می‌شود. تازگی‌ها که هردوی ما کتاب نجیب‌زاده‌ای در مسکو را می‌خواندیم همین اتفاق افتاد. جایی از کتاب بود که یکی از شخصیت‌ها آسیب دید و باید به بیمارستان منتقل می‌شد و من اشک در چشم‌هایم حلقه زد. ملیندا یکی دو فصل از من عقب‌تر بود. زمانی که گریه‌ی من را دید نگران شد که مبادا قرار است شخصیت موردعلاقه‌اش بمیرد. من نمی‌خواستم داستان را لو بدهم و به همین دلیل مجبور شدم تا زمانی که به من برسد صبر کنم و حرفی نزنم.

جدای از آن صحنه که اشکم را درآورد، این کتاب درمجموع کتابی جالب و دارای نثری زیرک و هوشمند است و نکته‌ی حیرت انگیزش اینجاست که تاریخ روسیه را با خوش‌بینی از دید یک مرد روایت می‌کند. در ابتدای کتاب، کنت الکساندر ایلیچ روستوف محکوم می‌شود تا باقی عمرش را در حبس خانگی در هتل متروپول مسکو سپری کند. سال 1922 است و بلشویک‌ها به‌تازگی قدرت را در شوروی نوظهور به دست گرفته‌اند. کتاب داستان سی سال حبس خانگی این کنت را روایت می‌کند؛ سال‌هایی که کنت علیرغم محدودیت‌هایی که با آن‌ها مواجه است از آن‌ها بیشترین استفاده را می‌برد.

گرچه داستان کتاب کاملاً خیالی است اما هتل متروپول واقعاً وجود دارد. من آن‌قدر خوش‌شانس بودم که آنجا اقامت داشته باشم و دیدم که تقریباً همان‌طور است که تولز در کتابش آورده بود. این هتل ازآنجاهایی است که مدام پیش خودتان تصور می‌کنید قبلاً چگونه بوده است و چه تغییراتی کرده است. هتل متروپول در جریان انقلاب بلشویک و صعود و سقوط اتحاد شوروی از ویرانی جان سالم به دربرد و نسبت به ساختمان‌های هم‌رده‌اش تاریخچه‌ی طولانی‌ای دارد. تا جایی که من میدانم بسیاری از صحنه‌های کتاب زاده‌ی تخیل نویسنده است و هرگز در واقعیت رخ نداده است، اما با دانستن تاریخچه‌ی هتل متروپول تصور کردن این وقایع چندان هم کار سختی نیست.

دریکی از خاطره‌انگیزترین فصل‌های کتاب افسران بلشویک تصمیم گرفتند که انبار شراب هتل «مخالف آرمان‌های انقلاب است» و کارکنان هتل را مجبور کردند تا برچسب 100000 بطری شراب را جدا کنند و رستوران هتل مجبور شد همه‌ی آن‌ها را به یک قیمت به مشتری‌ها بفروشد. کنت که خودش را متخصص شراب می‌داند از این موضوع بسیار وحشت می‌کند.

ساعت کنت روستوف یخ‌بسته است و او تنها می‌تواند شاهد این تغییرات باشد بی‌آنکه کاری از دستش بربیاید. ازنظر من انگار او به زمانی دیگر تعلق داشت؛ زمانی کاملاً متفاوت از زمانی که دیگر شخصیت‌ها در آن زندگی می‌کردند. کنت موفق می‌شود تا این هرج‌ومرج سیاسی را دوام بیاورد و این به این دلیل است که او در هر کاری استاد است.انگار او هر کتابی را خوانده و هر قطعه‌ی موسیقی را می‌شناسد. زمانی که او را مجبور می‌کنند تا در رستوران هتل پیشخدمت شود او این کار را به چنان خودنمایی انجام می‌دهد که حیرت‌انگیز است. او لیکور را از هر کس دیگری بهتر می‌شناسد و از اینکه نظرش را با دیگران در میان بگذارد خجالتی ندارد. اگر کنت آن‌قدر جذاب نبود شاید تحملش خیلی دشوار می‌شد.

تولز استعداد عجیبی درآورد جزییات عجیب و درعین‌حال جالب دارد. اوایل کتاب، تولز عنوان می‌کند که کنت «منو را از طبق عادت از آخر به اول خواند و این کارش از روی تجربه بود. او یاد گرفته بود توجه کردن به پیش‌غذاها قبل از غذای اصلی جز پشیمانی سودی ندارد». چنین توصیفی اطلاعاتی زیادی درباره‌ی یک شخصیت به خواننده می‌دهد. کتاب را که تمام کردم حس می‌کردم کنت یکی از دوستان قدیمی‌ام است.

لازم نیست حتماً شیفته‌ی روسیه باشید تا از مطالعه‌ی این کتاب لذت ببرید؛ اما اگر چنین است خواندنش ضروری است! فکر می‌کنم تاریخ قرن بیستم روسیه بسیار جالب و دل‌چسب است و از همین رو چندین کتاب درباره‌ی لنین و استالین مطالعه کرده‌ام. نجیب‌زاده‌ای در مسکو گرچه اثری داستانی و خیالی است اما دید جدیدی نسبت به آن دوره به من داد. تولز تمرکزش را روی کنت می‌گذارد و درباره‌ی وقایع تاریخی مانند جنگ جهانی دوم به عبارتی جزئی رضایت می‌دهد. بااینکه وقایع مهم تاریخی با جزییات آورده نشده‌اند اما من از اینکه می‌دیدم همین وقایع چه کم و چه زیاد، بر این هتل اثر می‌گذارند لذت می‌بردم. این کتاب به شما تصویری از تحولات سیاسی می‌دهد تا ببینید که این هرج‌ومرج نه‌تنها بر کسیانی که مستقیماً در آن نقش دارند، بلکه بر همه تأثیر می‌گذارد.

نجیب‌زاده‌ای در مسکو کتاب معرکه‌ای است چراکه در هر زمینه‌ای حرفی برای گفتن دارد. در آن عشق هست، سیاست هست، پدری و مادری هست، شاعری هست و جاسوسی و دشمنی هم هست. ازلحاظ عملی این کتاب سیاسی است؛ اما اگر آن را داستانی عاشقانه و یا هیجانی هم بدانید اشتباه نکرده‌اید. حتی اگر سفر به روسیه در برنامه‌تان نیست، می‌توانید با این کتاب سفری تابستانی به مسکو داشته باشید.

لویی فردینان سلین با انتشار دو اثر دنای ادبیات دهه‌ی سی میلادی را تکان داد؛ کتاب اول، سفری به انتهای شب که در سال 1932 به چاپ رسید و دیگری مرگ قسطی که در سال 1936 منتشر شد. این دو رمان مکمل یکدیگر هستند و هر یک بخشه‌ای متفاوتی از زندگی‌نامه‌هایی که مایه‌ی اصلی روایات داستانی هستند را محور اصلی خود قرار داده‌اند. رالف مَنهِیم، مترجم کتاب مرگ قسطی، این شیوه‌ی داستان‌نویسی را «اعتراف خلاقانه» خواند.

عنوان اصلی کتاب به زبان فرانسه Mort à crédit، عنوانی است بانوای منقطع و هنگامی‌که به قلم جان اچ. پی. مارکس ترجمه شد به‌عنوان مرگ قسطی تغییر یافت. تقریباًهمه‌ی شخصیت‌های داستان دچار مشکلات شخصی و مالی هستند و به همین جهت می‌توان گفت این کتاب طنز، یأس و بدهی را به مثال رشته‌هایی به یکدیگر می‌بافد. با مطالعه‌ی کتاب درمیابیم که این اثر طنین‌انداز شرایط روانی طبقه‌ی کارگر و مسائلی چون بی‌اعتقادی و بی‌اعتمادی نسبت به همنوع و علاقه به آزار دیگران است که بر سلین اثر گذاشته بود. شرایط اقتصادی و سیاسی در کنار تجربیات رایج زندگی در آمریکا مانند هزینه‌های سنگین درمان درمجموع این کتاب را گزینه‌ی مناسبی برای مطالعه می‌کند. سلین یاسی را که محرک فرد به‌سوی خودکشی است به سبک فرانسوا رابله دستمایه‌ی طنز قرار می‌دهد و به آن جلوه‌ی خوشایندی می‌بخشد. گاهی در مواجهه با فقر، جنگ و تزویر تنها کاری که از دستمان برمی‌آید این است که بخندیم.

سلین مزاح بی‌ادبانه را باروی بی‌عاطفه‌ی رفتار انسان‌ها، خیال و مذمت در هم می‌آمیزد. بااینکه رمان سفر به انتهای شب داستان مردی به نام باردامو را روایت می‌کند و تجربیات او در جنگ جهانی اول، آفریقای تحت سلطه‌ی فرانسه و پاریس پس از جنگ را نقل می‌کند، کتاب مرگ قسطی روایت کودکی به نام فردینان و جیزی است که از زندگی نصیبش می‌شود. نخستین رمان پاراگراف‌بندی مرتب و جمله‌بندی‌های استانداردی دارد و این در حالی است که رمان دوم خواننده را وادار می‌کند تا به جملات منقطع و نشانه‌ی (…) خو بگیرد.

برای آن دست خوانندگانی که با سیاق سلین آشنایی ندارند باید بگویم این سه‌نقطه‌ها پل اتصال میان جملات هستند. برعکس انگلیسی‌زبانان که سه‌نقطه را برای قطع کردن به کار می‌برند، فرانسوی‌ها سه‌نقطه را به طریق دیگری می‌خوانند. این سه‌نقطه ابزاری هستند تا خواننده را به جلو برانند. آثار بعدی سلین نیز گواه این حقیقت‌اند که او پیوستگی و خوانا بودن متن را فدا می‌کند تا خواننده را تا مرز دیوانگی به جلو براند.

مرگ قسطی رمانی است که سیر پرورش روان فردینان را بیان می‌کند و مجموعه وقایع کودکی او را نقل می‌کند. قهرمان داستان، فردینان، از توهم رنج می‌برد و این توهم رفته‌رفته پیش می‌رود و به‌جایی می‌رسد که خاطرات کودکی‌اش برای او مجسم می‌شود. فردینان یکی از جذاب‌ترین عوضی‌های تاریخ ادبیات است! او سراسر میل جنسی است، خیانت می‌کند، دردسر درست می‌کند و بازهم از جذابیتش چیزی کم نمی‌شود. بخشی از جذابیت فردینان در زاغه‌ها و محله‌های فقیرنشین پاریس شکل می‌گیرد. پدر و مادرش عتیقه‌فروش هستند و اشیاء بدردنخور را به افراد ساده قالب می‌کنند. پدرش مرد نادانی است که در شرکت بیمه استخدام است و مادرش به دوخت و دوز مشغول است و تلاش می‌کند مشتری‌های پولدارش را متقاعد کند اجناسش را بخرند. گرچه کلیت ماجرا را می‌توان به افسانه‌ی سیسیفوس شباهت دارد. تمام اشک‌ها، خون‌جگرها، عرق ریختن‌ها و کار و کوشش ثمری ندارند جز تلاش بیشتر برای جلوگیری از فنای کامل.

در طول رمان، فردینان مجبور است به آزارهایی که بازندگی در طبقه‌ی کارگر به او می‌رسد و تهمت‌هایی که علیهش مطرح می‌شود رسیدگی کند. فردینان از سر بی‌حواسی گل‌سینه‌ی گران‌قیمتی را که ساخته‌ی دست صاحب‌کارش بود گم می‌کند و درنهایت، چون از بیان اینکه واقعاً چه اتفاقی افتاد ناتوان است، پدر و مادرش باید بار این بدهی را به دوش بکشند. توصیف فردینان از اشیاء تزیینی که صاحب‌کارش، موسیو گورلوژ می‌فروشد بسیار خنده‌دار است:

هر چیزی که باز می‌کردیم وحشتناک بود… همه یا دیوهای سنگی یا جن‌هایی که تو شیشه کرده بودند… همه سربی… حالتو به هم می‌زد… کلی نماد تجملی… تندیس آهکی سوماتراس (جزیره‌ای در یونان)… بیشتر ساعت‌های کوچک «پیروزی»… گردنبندهای شکل مِدوسا (الهه‌ی مار موی یونان)، حلقه‌های شبیه مار… بیشتر شیمِرا (جانوری در افسانه‌های یونان که سرشیر و بدن ببر و دم مار داشت)… چند صدتا حلقه با نماد و نشان جورواجور، یکی از اون یکی ناجور تر… کارم برای من ساخته‌شده… همه‌ی اونا قرارِه توی انگشت یا روی کمربند و کراوات نصب شن، یا یکی بندازتشون توی گوشش… باورکردنی نیست… واقعاً توقع دارن کسی این‌ها رو بخره؟ کی؟ خدای بزرگ، کی؟ هیچ خون‌آشام یا اژدها یا هیولایی هم جا نیفتاده بود، جمع همه‌ی کابوس‌ها جمع بود… انقدر وحشتناک که خوابو ازت می‌گیرن… هرچی که یه آدم دیوونه ممکنه دوست داشته باشی قاطی این زلم‌زیمبوها هست… از چاله دراومدم افتادم تو چاه… حتی اون فیل‌های سفید بید زده که تو مغازه‌ی مادربزرگم بود هم پیش اینا یه قشنگی دارن.

سبک بازیگوش و جلوبرنده‌ی سلین در بند بالا کاملاً مشهود است. مصیبت و مشکلات مالی بارها و بارها در کتاب مطرح می‌شود. قلم سلین از این مایه‌ی خام، از این یاس آزاردهنده، طنز می‌آفریند؛ چنین خلاقیتی در دهه‌ی سی میلادی کار بزرگی است. فردینان بعد از گذراندن چند صباحی در مدرسه‌ی شبانه‌روزی به همراه کورتِیل به کاری مشغول می‌شود. کورتِیل مجله‌ای علمی را اداره می‌کند و در آن به مخترعین می‌پردازد و یک بالون هوای گرم نیز دارد. او و فردینان دورتادور شهر می‌گردند و بالون را به نمایش می‌گذارند و این ماجرا ادامه دارد تا زمانی که اختراع هواپیماها کاروکاسبی‌شان را تخته می‌کند. خود کورتیل قربانی این پیشرفت علمی است. بااین‌همه او این حقیقت را نمی‌پذیرد و اصرار دارد که هواپیماها مدت زیادی دوام نمی‌آورند. چه مادرش باشد که از فروختن ژاکت‌های زنانه‌اش دست برنمی‌دارد، چه پدرش که راضی نمی‌شود از ماشین‌نویس استفاده کند، همه‌چیز دست‌به‌دست هم می‌دهد تا ورشکستگی مثل سایه دنبالش باشد. گاهی اوقات تنها راه فرار از دست طلبکارها پریدن در آغوش گرم مرگ است.

نزدیک به پایان داستان، خواننده ممکن است حس کند که چرخ‌دنده‌های تغییر جامعه به کارافتاده‌اند. این اتفاقت ناگوار از فردینان مردی ورزیده ساخته است. او مشتاق است از این فقر و ناامیدی رهایی یابد و تصمیم می‌گیرد به ارتش ملحق شود. داستان در سپیده‌دم پس از سقوط امپراتوری دوم فرانسه آغاز می‌شود و در موج نوید و شکوهی که در جنگیدن برای پایان دادن به همه‌ی جنگ‌ها هست پایان می‌یابد.

مشاهده‌ی جزئیات بیشتر و خرید اینترنتی کتاب از سایت کاواک www.cavack.com

کتاب خودت باش دختر اثری از ریچل هالیس‌، زنی جوان و خودساخته است. بدون شک کتاب‌های افرادی که در اصطلاح به آن‌ها خودساخته می‌گوییم، در سال‌های اخیر از محبوبیت و فروش خوبی برخوردار بوده‌اند. این کتاب‌ها که معمولا در گروه موفقیت، خودیاری و توانمندسازی دسته‌بندی می‌شوند، مخاطبانی مختص به خود دارند؛ اما بسیاری هم اعتقادی به این متدها و روش‌ها معرفی‌شده ندارند و در مواجهه با جملات امیدوارکننده و بعضا تکراری این کتاب‌ها، خیلی زود از آن عنوان هم صرف‌نظر می‌کنند.

علت محبوبیت کتاب‌های موفقیت و خودیاری، شاید به‌این‌علت باشد که همه‌ی ما به دنبال راه میانبری برای عبور از شرایط ناخوشایند، به ایده‌آل‌های ذهنی‌مان هستیم. البته و به‌صورت کلی بد نیست که گرایشی فراگیر به روش‌های بهتر بودن ایجاد شده است؛ اما باکمی واقع‌بینی می‌توان دریافت که نویسندگان این کتاب‌ها برای زندگی امروزشان بهایی گزاف پرداخته‌اند. با خواندن کتاب خودت باش دختر از ریچل هالیس‌ درمی‌یابیم که او هم از هیچ میانبری استفاده نکرده و تنها جسارت زندگی کردن و ادامه دادن را داشته است. جایی که تصمیم می‌گیرد از دروغ‌های مرسوم فاصله گرفته و حقیقت آنچه را که هست، بپذیرد. ریچل از تلخی‌های زندگی، گوهرهایی یافته است که اکنون آن‌ها را در قالب تجربه‌های شخصی و داستان‌هایی حقیقی و جذاب با مخاطب به اشتراک می‌گذارد.

شاید مهم‌ترین مزیت کتاب خودت باش دختر در ژانری که دسته‌بندی می‌شود، دوری جستن از کلیشه‌های مرسوم و دلگرم‌کننده‌ی این کتاب‌ها است. این کتاب را به‌آسانی می‌توان دنبال کرد و نگران شنیدن جملات تکراری و امیدوارکننده نبود. او در این کتاب، از دروغ‌ها و ترس‌های روزانه و مشترک همه‌ی ما سخن می‌گوید و با بهره‌گیری از تجربه‌ی شخصی سعی دارد تا مخاطب را حمایت کند تا او نیز راه خود را بیابد. نثر کتاب خودت باش دختر نوشته‌ی ریچل هالیس‌ روان، شیوا و جذاب است. او تجربیات شخصی‌اش را به زبان طنز و روزمره برای ما روایت می‌کند و فصل‌های کتابش که همگی با عبارت دروغ آغاز می‌شود، درواقع وجه مشترک تصویرسازی‌های اشتباه ذهنی همه‌ی ما است. دروغ‌هایی که باور آن‌ها خالق ناتوانی و بی‌عملی در مواجهه با سختی‌ها و ناملایمات زندگی روزمره است.

کتاب خودت باش دختر در لیست پرفروش‌های سال 2018 آمازون و نیویورک‌تایمز است. خواندن این کتاب ما را با حقایقی مواجه می‌کند که می‌توانند تمامی دروغ‌هایی را که باور کرده‌ایم، از میان ببرد. در میان لیست دروغ‌های تجربی ریچل هالیس‌ ما با دروغ‌های مشابه بسیاری مواجه می‌شویم که به‌قدری آن‌ها را باور کرده‌ایم که به دروغ بودنشان نیز اکنون شک داریم. به‌طور خلاصه می‌توان گفت باوری که ریچل قصد انتقال آن را دارد، بسیار ساده است : تو مسئول زندگی خودت هستی و این مسئولیت 100 درصد است. بر روی جلد این کتاب تعریف مناسبی از محتوای آن وجود دارد : از باور کردن دروغ‌هایی که درباره‌تان گفته می‌شود دست‌بردارید تا تبدیل به همان کسی شوید که واقعا هستید. 

بخشی از کتاب خودت باش دختر

« باگذشت هرسال، یک‌فصل از کتابتان را به پایان می‌رسانید. لطفا، لطفا، لطفا آن‌یک فصل را هفتادوپنج بار تکرار نکنید و اسمش را زندگی بگذارید. »

« به نظرم خلق کردن عالى‌ترین نوع اداى احترام است چون به این باور رسیده‌ام که اشتیاق خلق یک اثر هدیه‌اى از جانب خداوند است. »

« شادى به اینکه کجا هستى ربطى ندارد، به کسى که هستى مربوط مى‌شود. »

« مادر کامل بودن دروغ است. مادر بى‌عیب و نقص بودن محال است اما مادر خیلى خوب بودن در اکثر اوقات، درواقع امکان‌پذیر است. »

اگر علاقه‌مند به کتاب‌های خودیاری و توانمندسازی شخصی هستید، می‌توانید به‌وسیله‌ی ابزار کاربردی ما در وبسایت کاواک، هر کتابی را که دوست دارید به‌گونه‌ای متفاوت بیابید. کاواک گراف نه‌تنها ابزاری است جذاب برای یافتن کتاب موردعلاقه‌تان، بلکه دنیایی از کتاب‌های مشابه را هم به شما پیشنهاد می‌کند.

خرید کتاب مردی از ژلاری

مردی از ژلاری کتابی است با عنوان اصلی ?elary که به قلم بانوی نویسنده‌ی چک، کویتا لگاتووا در سال 2002 به چاپ رسید. این مجموعه شامل چند داستان کوتاه می‌شود که موضوع اصلی آن‌ها زندگی در دهکده‌ای خیالی است به نام ژلاری، واقع در کوهه‌ای بِسکید و در سال‌های سخت جنگ؛ این داستان‌های کوتاه به نحوی به یکدیگر مرتبط هستند. سرنوشت غم‌انگیز و مصیبت‌بار شخصیت‌های اصلی کتاب وزندگی آن‌ها که گاهی با مسائلی چون فقر و اتفاقات کوچک به هم می‌ریزد به شیوه‌ای واقعی و درعین‌حال بسیار شاعرانه توصیف‌ شده است. زندگی ادامه دارد تا جایی که مردم دهکده که به سنت و اتفاقات معمول و دین و دنیای خود خو گرفته‌اند، به شرارت، تفرقه و بی‌رحمی رو می‌آورند. یکی از شخصیت‌های داستان پرستاری است که به همراه دوست عزیزش، ریچارد که جراح محترمی هم هست، در تشکیلاتی زیرزمینی مشغول فعالیت است و به افرادی که درخطر دستگیری توسط رژیم نازی هستند کمک می‌کند.

این کتاب اخیراً موردتوجه بازار ترجمه قرار گرفته است. از دلایل این توجه می‌توان به این موضوع اشاره کرد که نویسنده‌ی کتاب، کویتا لگاتووا (2012-1929)، داستان‌های کوتاهش را بر اساس تجربه‌ی تدریس در منطقه‌ی باستانی موراویا در دهه‌ی پنجاه میلادی به تحریر درآورده است. مردی از ژلاری یکی از پدیده‌های ادبیات چک است و موفق شد جایزه‌ی اِستِیت سال 2002 را از آن خود کند. این کتاب به پنج زبان ترجمه‌ شده است و فیلمی نیز با همین عنوان با اقتباس از این رمان و رمان دیگری از همین نویسنده به نام Jozova Hanule، ساخته‌ شده است. تعجبی نیست که این فیلم نامزد دریافت جایزه‌ی بهترین فیلم غیر انگلیسی‌زبان در سال 2004 شد.

کتاب امیرکبیر و ایران نوشته‌ی فریدون آدمیت تاریخ‌نگار، نویسنده و دیپلمات ایرانی است. فریدون آدمیت که خود تحصیل‌کرده‌ی دارالفنون است، در رساله و پایان‌نامه‌اش به موضوع امیرکبیر و ایران پرداخته است. او که در سال 1321 از دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد، دو سال بعد پایان‌نامه‌اش را با مقدمه‌ای از محمود محمود استاد آن‌وقتش و در سال 1323 به چاپ رساند.

درگیری فریدون آدمیت با شخصیت، دستاوردها و تحلیل تاریخی دوران امیرکبیر اما در اینجا پایان نیافت و کتاب امیرکبیر و ایران طی سالیان مختلف و در دوره‌ای حدودا 20 ساله، دو بار مورد بازبینی و تالیف مجدد قرار گرفت. فریدون آدمیت در هر تجدیدنظرش شرحی از اسناد جدیدی ارائه کرد که به کمک آن‌ها توانسته است تصویری جامع‌تر و اصیل‌تر از امیرکبیر را به نمایش بگذارد. فریدون آدمیت اعتقاد دارد در نوشتن این کتاب، فارغ از تعصبات و باورهای مرسوم، به تحلیلی تاریخی و فراگیر از منش‌ها و عملکردهای امیرکبیر رسیده است و در این کتاب که در چندین سرفصل به چاپ رسیده، توانسته است برای اولین بار نگاهی جامع داشته باشد به‌تمامی جنبه‌های زندگی و مسئولیت‌های این شخصیت اثرگذار در دوران خویش.

کتاب امیرکبیر و ایران در 10 سرفصل اصلی و در 33 عنوان منتشر شده است. این کتاب که با فصل آغاز زندگی شروع می‌شود، در ابتدا به خواستگاه و خانواده‌ی میرزاتقی خان می‌پردازد و سپس تصویری از دوران جوانی و خوی و منش او عرضه می‌کند. فصل‌های بعدی کتاب تماما به نقش بی‌بدیل امیرکبیر در سیاست داخلی و خارجی قاجاریه پرداخته و شامل سرفصل‌هایی همچون ماموریت‌های سیاسی، زمامداری و امنیت داخلی است. در بخش امنیت داخلی، فریدون آدمیت با تحلیل عملکردها و نامه‌نگاری‌های امیرکبیر در پایان دادن به قائله‌هایی همچون شورش سالار در خراسان و جدایی‌طلبی‌های سیستان و بلوچستان می‌پردازد.

تصویر ذهنی و پیش‌ساخته‌ای که ما از امیرکبیر و خدمات او داریم، در کتاب فریدون آدمیت با جزئیات و اسناد تاریخی اثبات می‌گردد. جایی که در فصل اصلاحات سیاسی و اجتماعی درمی‌یابیم که امیرکبیر چگونه با بازتعریف نهادهای مالی، عدلیه و امور شهری و خدمات عمومی توانسته است بنیان ایران نوین را بنا نهد. از دیگر سرفصل‌های شاخص این کتاب می‌توان به تاثیر امیرکبیر در دانش و فرهنگ، سیاست‌های اقتصادی و مذهبی و همچنین تعاملات او با دول و قدرت‌های جهانی آن روزگار آشنا شد.

شرحی از مذاکرات بی‌پایان امیرکبیر با دولت‌های روس، انگلیس، فرانسه و عثمانی در این بخش به چشم می‌خورد. شاید بسیاری از ما برای اولین بار در کتاب امیرکبیر و ایران دریافته باشیم که این بزرگ‌مرد تاریخ سیاسی ایران، چه تلاش بی‌پایانی در سامان دادن به آشفتگی‌های دوران قاجار داشته است. جایی که بنیادی‌ترین اصول کشورداری و زمامداری در حرم‌سراها و گوشه و کنار کاخ تبیین می‌شد.

امیرکبیر بر عهدنامه‌ها و معاهدات بین‌المللی بی‌شماری نظارت داشته و تا حد امکان و نفوذ تلاش داشته تا منافع دولت ایران در آن‌ها لحاظ گردد. اختلافات مرزی، قراردادهای بازگانی و کشتیرانی، قراردادهای اقتصادی و تعیین سرحدهای مرزی تنها نمونه‌هایی از بشمار خدمات امیرکبیر است. موضوعاتی که با موضع‌گیری‌های منفعلانه‌ی قاجار می‌توانست این دوران را ننگین‌تر و مخرب‌تر ازآنچه می‌شناسیم، کند.

فصل آخر کتاب فریدون آدمیت بانام سقوط و تباهی، پایان‌بخش امیرکبیر و ایران است. بسیاری از ما برای اولین بار در این کتاب آگاه شدیم که خبر مرگ یکی از بزرگان تاریخ ایران، تنها در حد یک جمله و آن‌هم در روزنامه‌ی خود او به چاپ رسید و تا حدود 30 سال بعد نیز حرفی از این قتل و توطئه به میان نیامد.

در نخستین صفحات از کتاب امیرکبیر و ایران، یادداشتی از ربرت واتسون آمده که در شرح امیرکبیر این‌گونه می‌گوید : « در میان همه‌ی رجال اخیر مشرق زمین زمامداران ایران که نامشان ثبت تاریخ است، میرزاتقی خان امیرنظام بی‌همتاست؛ دیو جانوس روز روشن با چراغ در پی او می‌گشت. به حقیقت سزاوار است که به‌عنوان ( اشرف مخلوقات ) به شمار آید. بزرگوار مردی بود. »

بخشی از کتاب امیرکبیر و ایران :

« دکتر پلاک می‌نویسد : چون امیر به افزایش جمعیت مملکت علاقه‌مند بود، علیه بیماری آبله کارها کرد. آبله‌کوبی را در سراسر ایران مرسوم ساخت، رساله‌ای در این باب از زبان انگلیسی به فارسی بترجمه رسانید و چاپ کرد، و آبله‌کوبانی با حقوق کافی به ولایات فرستاد. به نواحی مرزی نیز آبله‌کوب رفت که تازه‌واردان را آبله بکوبد. قانون آبله‌کوبی کودکان همگانی و اجباری بود. کوشش رفت که خود مردم به آن روی‌آورند، و به سودمندی آن پس ببرند. ضمانت اجرای قانون این بود که اولیای اطفالی که در آن قصور می‌ورزیدند، مورد مواخذه و جریمه قرار می‌گرفتند. چنان‌که در محله‌ی دروازه نو اصفهان بچه‌ای از آبله مرد، و 5 تومان از پدر او جریمه گرفتند. این قضیه در سفر امیر به اصفهان روی داد و در حقیقت چون پدر کودک تنگدست بود امیر خود 5 تومان جریمه را پرداخت کرد که دستور دولت اجرا شده باشد. اعتضادالسلطنه دراین‌باره می‌گوید : در سفر اصفهان روزی در چهل‌ستون امیر را برافروخته دیدم. گمان بردم که از سرحد خبر بدی رسیده، اما معلوم شد که فرزندان صادق رنگ‌آمیز و محمد کله‌پز از بیماری آبله مرده‌اند. امیر پس از مواخده‌ی آن‌ها چون دریافت توانایی پرداخت جریمه را ندارند دستور داد که از کیسه‌ی خودش این پول را به صندوق بدهند تا قانون اجرا شود. به امیر گفتند این مطلبی نبود که این‌قدر شما را مشتعل کرده بود. فرمود شاهزاده تعجب دارم که شما شنیدید دو نفر بی‌جهت تلف شدند و به شما تاثیر نکرد. »

این کتاب توسط انتشارات خوارزمی منتشر شده است که می‌توانید آن را به راحتی از سایت فروشگاه کتاب کاواک خریداری نمایید.