کتاب اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر

اگزیستانسیالیسم یا مکتب انسانیت نوشته‌ی ژان پل سارتر نویسنده، منتقد و فیلسوف بزرگ فرانسوی در قرن بیستم است. اگزیستانسیالیسم از واژه‌ی اگزیستانس به معنای وجود برگرفته می‌شود. سورن کی‌یرکگور فیلسوف مسیحی دانمارکی، گابریل مارسل و کارل یاس پرس از نخستین اگزیستانسیالیست‌ها و فیودورداستایفسکی نویسنده و فیلسوف روسی، فرانتس کافکا نویسنده مجارستانی، فریدریش نیچه فیلسوف و شاعر آلمانی در قرن نوزدهم و مارتین هایدگر وژان پل سارتر در قرن بیستم بر تأثیر این مکتب و سه عنصر شناخته‌شده‌ی اگزیستانسیالیست‌ها «وجود (بودن) انتخاب، تعهد» پرداخته‌اند.

ژان پل سارتربا تأثیر از این فیلسوفان، جریان اگزیستانسیالیسم ادبی را در آثار خود ازجمله کتاب اگزیستانسیالیسم یا مکتب انسانیت به راه انداخت. سارتر در توضیح مکتب انسانیت یا (اصالت بشر) به خوانندگان شرح داده است: شاید که خوانندگان کتاب به ارتباط کتاب انسانیت یا اگزیستانسیالیسم تردید ورزند، جمع این دو کلمه در نظر آنان عجیب جلوه کند، انسانیت در نظر ما مفهوم خاصی را داراست، سعی خواهم کرد تا این مفهوم با بیانی ساده و واضح روشن شود و کیفیتی که انسانیت در قلمرو اگزیستانسیالیسم به خود می‌گیرد، آشکار گردد.

ژان پل سارتر در این کتاب کوشیده است، علاوه بر تعریف انسان اگزیستانسیالیست، شناخت ماهیت و کیفیت انسانی (سبقت هستی بر ماهیت) رسال? دفاعیه خود را با ذکر دلایل و براهین نقل کند تا از خود در برابر قضاوت‌های ناآگاهانه، سوءنیت‌ها، اتهامات سخیفی که از سوی کاتولیک‌ها، عیسوی‌ها، کمونیست‌ها ومارکسیست ها و بسیاری از حزب‌ها متوجه او بود دفاع کند و حقیقت اگزیستانسیالیسم را آشکار نماید، ژان پل سارتر در مقدمه‌ی کتاب می‌نویسد: وظیفه‌ی من این است تا از کتاب اگزیستانسیالیسم دفاع کنم و این وظیفه مشوق من در این راه گشته است.

ژان پل سارتر در بخش‌های کتاب، اگزیستانسیالیسم و ارتباط انسانیت با اگزیستانسیالیسم را با زبانی ساده و روان تجزیه‌ و تحلیل می‌نماید، او با ذکر جمله‌ای شرح آموزنده‌ای از شناخت انسان می‌دهدانسان، آینده‌ی انسان است، انسان چیزی نیست به‌جز آنچه خودش ایجاد کرده است، در عالم دانایی چیزی وجود ندارد و انسان همان خواهد بود که خود ایجاد کرده است و یا خود طراحی کرده است. با جمله‌ای از مارتین هایدگر فیلسوف آلمانی، انسان را تنها عامل در هستی خود تلقی می‌کند «انسان از همان آغاز وجود داشته است و در اثر برخورد در جهان ظاهر گشته است و پس‌ از آن موفق به تسخیر خود گشته است. »

ژان پل سارتر جبر و موانع را از پیش پای انسان برمی‌دارد و مسئولیت تام و تمام را بر عهده‌‌ی انسان می‌گذارد. به این سبب او را مسئول اعمال خود، مسئول هوس خود نیزمی‌داند. در فصل های دیگر این کتاب، سارتر به دفاع از رساله و مکتب اگزیستانسیالیسم پرداخته است، به‌طور مثال خطاب به عیسویان که خط سیر اگزیستانسیالیسم را در مسیر یأس، پوچ‌گرایی و بی خدایی می‌دانند، می‌گوید: «الحاد» در فلسفه? اگزیستانسیالیسم مفهومی که قصد انکار آفریننده را در برگرفته است به خود نمی‌گیرد، اگزیستانسیالیسم می‌گوید: به فرض که آفریننده و این تصور که ما وجود آفریننده را می‌پذیریم وجود نمی‌داشت، چیزی جابه‌جا و دستخوش تغییر نمی‌گشت، بلکه نظریه ما بر این است که ماجرا بر این کیفیت پایان می یابد، انسان باید خودش را دریابد، با خویشتن آشنا گردد و یقین داشته باشد از هیچ جانب وسیله نجات برای او نیست و هیچ‌چیز قادر به فاصله افکندن بین او وهستی نخواهد بود، به این سبب انسان ناچاراست که وجود خویش را دریافته و درک کند.

کتاب اگزیستانسیالیسم علاوه بر آنکه انسان اگزیستانسیالیست را از ماهیت، تفکر و قوانین خود آگاه می سازدو به انسان آزادی می‌دهد تا مقصد و مبدأ اصلی خود را که چگونه باید زندگی کند را نشان دهد، بر فلسفه ی ایدئالیسم وماتریالسیم قد راست می‌کند وبرای خود مکتب و سیستم تازه‌ای می‌سازد.

اگزیستانسیالیسم یا مکتب انسانیت به ترجمه‌ی جواهرچی موثق‌ترین ترجمه‌ی این کتاب است که چاپ اول در پنج هزار نسخه در سال 1344، چاپ دوم در سال 1345 و چاپ سوم آن در سال 1348 به خوانندگان عرضه‌ شده است. از دیگر ترجمه های این کتاب می توان به ترجمه‌ی مصطفی رحیمی در انتشارات نیلوفر اشاره نمود.

جهت خرید آنلاین کتاب می‌توانید به کتابفروشی کاواک مراجعه نمایید.